کروناویروس؛ ترسناک یا خطرناک - مجله تور مالزی

امروز که 31 استان کشور با بیماری کووید19 دست به گریبان شده و مهمترین اولویت برنامه ریزان اتخاذ بهترین شیوه مقابله با این بیماری و پیشگیری بهتر از آن شده است، اگرچه طی 10 روز اخیر شاهد توجه جدی شهروندان شیرازی به هشدارها و کاهش چشمگیر سفرهای غیرضرور درونشهری هستیم و عدد عابران پیاده و خودروها در خیابان هایی که همواره ترافیک سنگینی در آنها گزارش می شد، امروز به کمترین میزان ممکن رسیده است، اما در برخی افراد و گروه ها هنوز شاهد مستولی شدن ترس از ابتلا بیماری و انتقال استرسی فزاینده بدین واسطه به دیگران هستیم.

این درحالیست که روانشناسان و مشاوران روانشناسی بارها بر لزوم توجه شهروندان به خطرناک بودن کروناویروس تاکید کرده و خواستار پرهیز از ترسناک جلوه دادن این ویروس و بیماری ناشی از آن شده اند؛ موضوعی که باید بخشی از آموزش ها به آن اختصاص یابد.

به گزارش خبرنگاران، بخشی از اضطراب و حتی ترس ایجاد شده در مورد کروناویروس جدید، به واسطه شیوه های اطلاع رسانی، خصوصا روش های مورد استفاده در شبکه های خبری خارج از کشور و باز نشر اطلاعات و اخبار در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی داخلی است؛ مسئله ای که رفع آن یکی از ضرورت ها برای کنترل مطلوب شرایط موجود به شمار می رود.

دکتر سعید رحیمی خواه؛ روانشناس و مشاور خانواده در گفت و گو با خبرنگاران گفت: آنچه از سیستم پزشکی در رابطه با ویروس کرونا دریافت می کنیم اینست که خطرناکی آن از آنفولانزا کمتر است، اما با برخورد اولیه در روزهای نخستین شیوع این ویروس جنبه خطرناک بودن آن مطرح شد و این بیشتر در ذهن افراد جای گرفت.

او با اشاره به برخورد متفاوت افراد با مسائل اجتماعی، گفت: فضای مجازی از یک سمت سرعت انتقال اطلاعات را بشدت افزایش داده و از طرف دیگر اطلاعاتی را در بر دارد که به شکل کاملا دلخواستاره در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده است؛ بر همین اساس، اطلاعات موجود در این فضا، آمیخته ای از اطلاعات غلط و درست است و نمی توان به شکل کامل به آنها اتکا کرد.

این روانشناس با اشاره به نیاز جامعه به مهارت تفکر نقاد و تاکید براینکه اکنون با ضعف اینگونه تفکر در جامعه روبرو هستیم خاطرنشان کرد: همین که ما وقتی یک پیام را دریافت می کنیم به سرعت آن را انتقال می دهیم طوری که انگار واقعیت است که با آن روبه رو شده ایم، یعنی فاقد مهارت تفکر نقاد هستیم.

رحیمی خواه ادامه داد: تفکر نقاد یعنی اینکه آنچه به ذهن ما یا دیگران متبادر می شود، می تواند درست یا غلط باشد بنابراین وقتی شواهد کافی برای پذیرش صحت یک مطلب وجود ندارد، مجبور به پذیرش آن نیستیم و می توانیم با آموخته هایمان، میزان صحت اطلاعات دریافت شده را بسنجیم بسنجیم.

او گفت: در مراحل پیشرفته تر تفکر نقاد، افراد می آموزند که امروز رسانه ها در جهان چه نقشی را بازی می کنند، پیام های دریافتی از رسانه های مختلف حاوی چه محتواهایی و به سود و زیان چه کسانی است.

این روانشناس با اشاره به درگیری حدود 80 کشور جهان با کروناویروس جدید و اینکه بیشتر مرگ و میرها مربوط به افراد بالای 60 سال و کسانیکه سیستم ایمنی قوی ندارند است، گفت: در این شرایط که ایران هم مانند بسیاری از کشورها، با این بیماری روبرو شده، سیستم بهداشت و درمان کار خود را انجام می دهد و هر یک از سازمان ها و دستگاه ها نیز به فراخور شرح وظایف، به انجام امور مرتبط مشغولند، بنابر این وظیفه مردم، رعایت دقیق دستورات و توصیه های بهداشتی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری است.

این روانشناس بالینی میزان کمی از نگرانی را برای انسان طبیعی دانست و با تاکید براینکه افراد نباید این میزان از نگرانی را سرکوب یا انکار کنند، گفت: نگرانی در روبروه با پدیده های مختلف موجب می شود که افراد نسبت به انجام برخوردی واقع بینانه، اقدام و از روبروه و رفتارهای افراطی پرهیز کنند.

او با بیان اینکه نگرانی مضر باعث در پیش دریافت روش هایی نامناسب در روبروه با شرایط خاص می شود، گفت: بهتر اینکه در رابطه با هر موضوع واقع بینانه عمل کنیم، امروز هم بهترین راهکار و رفتار، رعایت اصول بهداشت فردی و اجتماعی است، راهی که جهت ابتلا به بیماری را مسدود خواهد کرد.

رحیمی خواه در مورد سیاه نمایی های شبکه های خارجی معاند که با هدف از بین بردن امنیت روانی مردم انجام می شود، گفت: ما به هر عنوان به واسطه سیستم حکومتی که طراحی کرده ایم، ترجیح می دهیم کشوری مستقل باشیم و به همین دلیل با برخی کشورهای مدعی توانمندی حکومتی در جهان، تضادها و مسائلی داریم.

وی با بیان اینکه برخی کشورها از اتفاقات حادث شده در ایران، بهره برداری سیاسی به نفع خود کرده و می کنند، خاطر نشان کرد: نباید این نکته را نادیده گرفت که تمام اطلاعات و اخباری که از رسانه های مختلف منتشر می شود، صحیح نیست و گاه رسانه خبر و گزارشی را ارائه می دهد که منطبق بر دیدگاه های سیاستگزاران آن رسانه است.

شرایط مناسب فارس در روبروه با کووید 19

رئیس دانشکده خبر شیراز نیز گفت: در یک استان با جمعیت قریب به 5 میلیون نفر، اگر به آمار ابتلا و فوت ناشی از بیماری کووید 19 توجه کنیم، فارس شرایط مناسبی دارد؛ بنابراین باید داده ها را درست تحلیل کرد و واقع بین بود.

محمود شاکر گفت: عده ای از افراد متاسفانه سریع از بحران سوء استفاده می کنند، کمیاب شدن و گرانی ماسک و دیگر کالاهای بهداشتی نمونه ای از همین سوء استفاده و نشان دهنده آنست که در جامعه شناسی و فرهنگ اجتماعی به هنگام روبروه با مسائل، خوب کار نکرده ایم.

او با بیان اینکه در جهانی کنونی فضای مجازی، در دسترس ترین ابزار برای کسب آگاهی و اطلاعات محسوب می شود، گفت: هم جامعه به این ابزار نیاز دارد هم باید مراقب بود که فعالیت در چنین عرصه ای منجر به تشویش و اضطراب جامعه مخاطب نشود.

شاکر ادامه داد: در بروز شرایط بحرانی شبکه های مجازی در کنار رسانه های خارجی و سرویس های اطلاع رسانی معاند، نقشی واضح ایفا می کنند.

رئیس دانشکده خبر شیراز با انتفاد از شیوه اطلاع رسانی شبکه های داخلی در موضوع کروناویروس، گفت: سرعت انتشار ویروس کرونا سریعتر از واکنش مسئولان بوده و همین موضوع دست مایه سوء استفاده بیشتر شبکه های خارجی برای هراس افکنی و متشنج کردن اوضاع با هدف رسیدن آنان به اهداف سیاسی شان، شده است.

او با اعلام اینکه امروز برای مقابله با تبلیغات و سیاه نمایی رسانه های خارجی نیاز به راه کارهای جدید داریم، گفت: درک نکردن به موقع شرایط و فرصت سوزی رسانه های داخلی و فراهم کردن زمینه روانی برای درک کردن موقعیت جهانی این بیماری در همان روزهای نخست شیوع ویروس کرونا امروز ایران در رتبه دوم قرار نمی گرفت.

شاکر با اشاره با هجمه سنگین رسانه های فارسی زبان خارجی در نشر اخبار لحظه ای ویروس کرونا در ایران، اضافه نمود: امروزه شاهد هستیم که رسانه های معاند با استفاده از هر ابزاری سعی در سیاه نمایی شرایط شیوع بیماری در ایران دارند در حالی که مرکز شیوع این بیماری ایران نبود و به غیر از ایران ده ها کشور دیگر درگیر این چالش شده اند، این که بخش مهمی ار خبرهای آنها به آمار مرگ ومیر و ابتلا در ایران اختصاص یافته و کمتر به آمار بهبود یافتگان می پردازند، نشان سوء استفاده آنان از احساسات مخاطبان و هراس افکنی در میان افکار و اذهان عمومی است.

او با اشاره به حوادث اخیر کشور و کاهش نسبی اعتماد مردم نسبت به رسانه های داخلی و مسئولان، در امر اطلاع رسانی صریح و سریع، گفت: مسئولان باید شفاف سازی کرده و اعتماد از دست رفته مردم را بازگردانند و در کنار ارائه آمارهای مورد نیاز جامعه، نظارت خود را بر امکانات و خدمات بهداشتی را از طریق پیگیری قضایی مافیا و محتکران اقلام بهداشتی مورد نیاز مردم، عمل به وعده ها در مورد اقساط عقب افتاده کسبه بازار و امثالهم را بیشتر کند.

این استاد دانشگاه در ادامه ضمن تاکید بر لزوم اعتمادسازی برای ایجاد فضای امنیت فکری جامعه، گفت: هر روز در خبرها و رسانه ملی شاهد گفت و گوی مسئولین در مورد تولیدات لوازم بهداشتی و ورود به بازار هستیم اما در عمل مردم کمبود یا حتی نبود حداقل های لوازم بهداشتی را به شکلی مشهود مشاهده می کنند.

رئیس دانشکده خبر شیراز در پاسخ به این سئوال که آیا مردم باید در جریان آمار ساعتی میزان مبتلایان به بیماری کووید 19 قرار گیرند، گفت: به اذعان رسانه های غربی هراس ناشی شیوع کروناویروس در کشورهای غربی و کشور آمریکا، از گسترش این بیماری سریع تر بوده و موجب بروز واکنش هایی شده است؛ بنابراین پیش از ارائه آمار و اطلاعات در مورد بیماری، باید به دنبال تثبیت شرایط اجتماعی و تامین و توزیع مناسب اقلام بهداشتی و کنترل بیشتر بر این نیازها بود، چرا که در چنین شرایطی مردم آمادگی بیشتری برای پذیرش آمارها بدون اینکه اضطرابی بر جامعه مستولی شود، خواهند داشت.