یادداشت، دوقطبی سازی سیاسی در میانه بحران انسانی؛ نُت فالش دوقطبی آمریکا چین در ایران - مجله تور مالزی

به گزارش خبرنگاران، ویروس کووید 19 مدتی است که به جان دنیا افتاده و تعداد قابل توجهی را مبتلا نموده است. سرعت بالای شیوع و رفتار ناشناخته این ویروس کنار عواقب مالی و اجتماعی آن باعث شده که کشورهای مختلف در مواجهه با این ویروس دچار مشقاتی شوند.

چین اولین کشوری بود که درگیر کرونای جدید شد و پس از چند ماه توانست به مرحله مهار این ویروس سرکش برسد و حتی روز گذشته اولین روزی بود که در این کشور فوتی بر اثر ابتلا به کرونا گزارش نشد. کشورهای دیگر از جمله غربی ها هم با وجود نقد و انتقادهای خارج از گود خود از چین، در ادامه در دام کرونا افتادند. شرایط در کشورهای دنیا از جمله غرب و شرق به گونه ای است که دل هر انسان آزاده ای را با شنیدن اخبار جدید از قربانیان پیر و جوان به درد می آورد.

کرونا، جدای از ایجاد چالش های بهداشتی و درمانی برای کشورها، علامت سؤال های جدی را درباره نظم بین الملل، نوع حکمرانی قدرت ها و کیفیت مواجهه آنها با این بحران پیشِ روی گذاشت. این که بعضی از کشورهای شرقی در مواجهه با یک بیماری همه گیر و عالم گیر در مقایسه با کشورهای غربی توفیق بیشتری را بیابند، موضوعی بود که خود غرب را نیز شگفت زده و متحیر کرد. این روزها محافل فکری سؤالات جدی را درباره آینده نظام لیبرالیستی غربی مطرح می نمایند و این که چنین نظامی در مواجهه با یک بحران انسانی نتوانسته به اندازه کشورهای آسیایی کارآمد باشد. کوید19، علاوه بر بحران درمانی، زنگ خطر را برای اقتصاد و نظام سیاسی غرب به صدا در آورده است.

حال میان این همهمه غرب مانده است که چگونه این شرایط را توجیه کند. به نظر می رسد دست کم الآن با طرح موضوعاتی مانند پنهانکاری و کم کاری چین، غرب در کوشش است با تضعیف قدرت شرقی، غرب را از بی آبرویی فعلی برهاند؛ چرا که آمار و ارقام روایت متفاوتی را در مقایسه با اظهارات مقامات غربی از جمله آمریکایی دارند. در ماجرای کرونا، چین چندین گام از غرب پیش است؛ نخست اینکه توانسته ویروس کرونا را تقریباً مهار کند. دوم اینکه در عرصه بین المللی، در مقایسه با آمریکا رفتار مسئولانه تری را داشته است. زمانی که چین محموله یاری های خود را به کشورهای مختلف از جمله غرب ارسال می کرد، کشورهای غربی از جمله آمریکا ماسک های کشورهای دوست خود را قاپ می زدند. حال آیا می توان به روایت و قضاوت کشوری که به طور غیراخلاقی محموله کشور دیگری را پای هواپیما می دزدد، اعتماد کرد؟ شرایط و این رفتارها به حدی نامعقول و غیرقابل توجیه است که چاره ای جز چین هراسی را پیشِ روی غرب نمی گذارد.

البته اتهام زنی مقامات و رسانه های غربی فقط متوجه چین نبوده است، از همان اوایل شیوع کرونا در ایران، بعضی از مقامات و رسانه های غربی چنان با آب وتاب ورود کرونا را توصیف می کردند که کم از شادمانی نبود. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا که بارها با لحن تحقیرآمیز خود در این زمینه صحبت کرد و نه تنها یاریی را به ایران نکرد، بلکه با چند دور تحریم جدید و تهدید کشورهای دیگر سعی کرد مانع یاری رسانی به ایران گردد.

تام توگندات، رییس کمیته امور خارجی مجلس انگلیس امروز ایران، روسیه و چین را متهم کرد و گفت: آن ها به جای یاری به کشورها برای واکنش سریع، اطلاعات حیاتی درباره ویروس را با هدف حفاظت از تصویر رژیم خود دستکاری کردند.

سؤال اینجاست که؛ چرا مقامات غربی تصور می نمایند که گزاره های آنها صحیح است؟ آیا چون که آنها از لندن یا واشنگتن صحبت می نمایند، لزوماً اظهارات آنها درست است؟ اتفاقاً دسته بندی کشورها و این گونه اظهارنظرها آشکارا نگاه سیاسی آنها را به یک بحران انسانی نشان می دهد. بالطبع اگر بحث پنهانکاری و کم کاری باشد، پای کشورهای دیگری هم در میان است که شرایط به مراتب بدتری از ایران، روسیه و چین دارند، چرا آنها را مطرح نمی نمایند؟ حداقل چین به جای ماسک دزدی به کشورهای مختلف یاری نموده است تا از این بحران خارج شوند.

محمد کشاورززاده، سفیر ایران در چین، روز شنبه در توییتی نوشت: تا کنون یاری های دولتی و مردمی چین با 28 پرواز طبق جدول پیوست از شهرهای پکن، شانگهای و گوانجو به کشورمان ارسال شده است، بیش از 10 میلیون ماسک، 500 هزار کیت تشخیص کرونا، 300 هزار گان جراحی و لباس ایزوله، دو میلیون و دویست هزار دستکش، 350 ونتیلاتور، 500 اتاق پیش ساخته بیمارستانی و انواع دارو و تجهیزات بیمارستانی بخشی از یاری های چین به ایران بوده است.

اظهارات اخیر کیانوش دنیاپور، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا که بعدتر آن را اصلاح و از یاریهای چین تشکر کرد، باعث موج سواری بعضی از جناح ها و رسانه های داخلی و خارجی شده است، این در شرایطی است که سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز با فاصله کوتاهی از یاری های چین به ایران در زمینه مقابله با کرونا مجدداً تشکر کرد.

اما شوخی تلخ طی یکی دو روز گذشته کلیدواژه ای برای تاختن به روابط تهران پکن شده است که در مرحله کرونا وارد فاز مطلوبی شده بود. هر کسی از ظن خود وارد این عرصه شده است. شاید عده ای از روی ناآگاهی و تحت تأثیر تبلیغات رسانه ای، امروز چین ستیز شده اند، اما به نظر می رسد عده ای هم اهداف و دستور کار خود را دنبال می نمایند.

غرب با طراحی چنین بازی ای به دنبال حفظ آبروی ازدست رفته خود به واسطه تحولات اخیر است. بنابراین تاختن بی پایه و اساس به چین، بازی ای در این پازل است. دوم اینکه عده ای به دنبال تخریب روابط دولت های ایران و چین هستند و برای آن کیسه ای سیاسی دوخته اند. آمریکا با تخریب این روابط به دنبال موفقیت سیاست فشار حداکثری و بستن راههای تنفسی باقی مانده ایران است تا اینکه تهران را به میز مذاکره یکطرفه بکشاند. بعضی از طیف های سیاسی در داخل هم به دنبال ایجاد دوقطبی آمریکا چین هستند تا آن را آبشخور مذاکرات جدید با واشنگتن قرار دهند.

هر کدام از نیت های فوق که پشت ماجرا باشد، خروجی مشابهی را پیشِ رو می گذارد و آن نگاه بیرحمانه سیاسی به یک بحران انسانی است. بستن راههای ارتباطی با کشوری که بیشترین یاری را به کشور برای مقابله با کرونا داشته است به منزله کسب امتیاز سیاسی به واسطه بازی با جان انسان های بیگناه است، از سوی دیگر کرونا زندگی مردم را مختل و هزاران نفر از آنها را داغدار نموده است، روا نیست که با خودمنزوی سازی به تحریم های آمریکا برای تشدید اوضاع یاری کرد.

باید مراقب بود که این موضوع به معنای چینوفیل بودن تلقی نگردد، کسی اینجا وکیل مدافع چین نشده است، اصل بحث، واقع بین بودن و دفاع از منافع و جان مردم است. در شرایط کرونایی که آمریکا با انگیزه های سیاسی به دنبال زجر بیشتر مردم ایران است، راه چاره یافتن راههای تنفسی جایگزین و بیشتر برای گشایش در امور مربوط به مردم است.

.+