جزییات پردازش ناکام نخستین تراکنش اینستکس؛شکستِ قدرت نمایی اروپا در جهت استقلال استراتژیک
به گزارش مجله تور مالزی، خبرنگاران: آغاز نه چندان چشمگیر و قدرتمندانه ابزار جدید اقتصادی که قرار بود استقلال استراتژیک از آمریکا را برای اروپا به ارمغان بیاورد، تنها نشان دهنده این است که اروپا تا رسیدن به این هدف فاصله زیادی دارد.
با ما همراه باشید و با قیمت تور ایتالیا بهار 99 از به بهترین کشور اروپا سفر کنیم و در شهرهای ونیز، فلورانس و رم بگردیم و بناهای تاریخی این کشور تاریخی را از نزدیک ببینیم.
به گزارش خبرنگاران به نقل از ایبنا، نیویورک تایمز در گزارشی نوشت، اگر از آن دسته افرادی هستید که با سیاست خارجی سر و کار ندارید به احتمال زیاد نام اینستکس (ابزار حمایت از مبادلات تجاری) به گوشتان نخورده است. این ابزار مالی برای تسهیل تجارت غیردلاری اروپا با ایران و در واکنش به تحریم های آمریکا علیه تهران در ژانویه 2019 توسط آلمان، فرانسه و انگلیس ایجاد شد و حالا پس از گذشت یک سال و براساس اعلام وزارت امور خارجه آلمان نخستین تراکنش با استفاده از این ابزار در آستانه پردازش است.
از لحظه ای که دونالد ترامپ در ماه مه 2018 از توافق هسته ای با ایران موسوم به برجام خارج شد، کشورهای اروپایی همیشه برای پیدا کردن پاسخی مناسب تقلا نموده اند. این توافق مابین ایران، آمریکا، فرانسه، آلمان، بریتانیا، چین و روسیه منعقد شد و پس از امضای آن ایران موافقت کرد تا در ازای برداشته شدن تحریم های مالی، برنامه خود را برای گسترش سلاح هسته ای متوقف کند. ترامپ سه سال بعد از این توافق خارج شد و این در حالی بود که آژانس بین المللی انرژی اتمی اطمینان داده بود که ایران به تعهدات خود پایبند است.
بلافاصله کاخ سفید تحریم های خود را علیه ایران بازگرداند و حتی آن را تمدید کرد که از جمله آنها تحریم های ثانویه بود که به موجب آن نه تنها شرکت ها و شهفرایندان آمریکایی از تجارت با تهران منع شدند، بلکه این تحریم نهادهای خارجی و اشخاص حقیقی را که با ایران مراوده تجاری داشتند، تحت تاثیر قرار داد.
خروج از برجام تغییر بزرگی در سیاست آمریکا محسوب می شد. به جای رویکرد تهدید و تحبیب (چماق و هویج) که در تعامل نزدیک با اروپا ایجاد شده بود، دولت ترامپ به استراتژی فشار حداکثری روی آورد؛ سیاستی که به منظور به اصطلاح خفه کردن ایران از لحاظ مالی طراحی شده بود. در تحریم های ثانویه این موضوع روشن و شفاف بیان شده بود که از نگاه کاخ سفید، اروپا طرف اشتباهی را گرفته و باید به عنوان بخشی از مشکل با آن برخورد گردد.
تاثیر شدید تحریم های ثانویه آمریکا تنها در قالب قدرت واشنگتن در بازار ظاهر نشد بلکه با تایید قدرت دلار و ظرفیت آمریکا برای کنترل نظام های تراکنش های مالی چه به طور قانونی و چه براساس واقعیات تجلی کرد.
از اینرو، یک موضوع کلیدی برای اروپا به منظور به دست آرودن استقلال استراتژیک در روابط بین الملل، به دست آوردن ظرفیتی برای انجام تراکنش های مالی به شکلی مستقل است که ما را به بحث اینستکس بر می گرداند.
دیوید جلیلوند، کارشناس سیاست خارجی در مسائل خاورمیانه و مشاور مالی در این خصوص گفته است: پیامدهای سنگین تحریم های ثانویه آمریکا و توانایی این کشور با کنترل بازارهای مالی دنیا با استفاده از دلار بدان معناست که شرکت ها باید به نوعی رابطه خود را با آمریکا حفظ نمایند. حتی اگر شرکتی در آمریکا فعالیتی نداشته باشد، یکی از بانک های طرف حساب آن یا یکی از شرکت های بیمه گر آن با آمریکا در ارتباط هستند و در نتیجه وقتی آمریکا دست به اعمال تحریمی می زند حتی فعالیت شرکت هایی که در بازار این کشور حضور ندارند نیز تحت الشعاع قرار می گیرد.
اینستکس نوعی سیستم تهاتری است و هدف آن جلوگیری از تبادل مستقیم پول مابین اروپا و ایران در تجارت با یکدیگر است تا بدین شکل از گیر افتادن در تله دور زدن تحریم های آمریکا ممانعت گردد.
سه کشور مذکور (آلمان، فرانسه و انگلیس) در ژانویه 2019 انتها از ایجاد اینستکس خبر دادند و در نشست وزرای خارجه کشورهای اتحادیه اروپا در بخارست رومانی، هِیکو ماس وزیر امور خارجه آلمان حتی سعی کرد با جسارت کمی قدرت نمایی کند و گفت: قصد داریم منظورمان را کاملا روشن بیان کنیم؛ اینکه تنها برای حفظ توافق هسته ای با ایران مذاکره ننموده ایم بلکه حالا در حال ایجاد ساز و کاری برای انجام تراکنش های تجاری با ایران هستیم.
یک سال بعد، همزمان با آمادگی اینستکس برای انجام نخستین تراکنش خود، لحظه موعود برای اروپا فرا رسیده است تا انتها برابر رویکرد آمریکا در قبال ایران، بایستد.
اما آیا این اتفاق اتفاق افتاده است؟
در مقایسه با لحن قدرتمندانه وزیر امور خارجه آلمان در بخارست، صدایی که امروز از محافل سیاست خارجی برلین به گوش می رسد، چندان صریح نیست. گفته می گردد نخستین تراکنش آزمایشی است. مقامات آلمانی از ذکر مبلغ دقیق خودداری نموده اند اما می گویند کمتر از یک میلیون یورو است.
آنها می خواهند تاکید نمایند که همه چیز مرتبط با اینستکس کاملا قانونی و مطابق با سیاست تحریمی آمریکا است. نخستین معامله تجاری صورت گرفته به وسیله اینستکس محموله کالاهای پزشکی فراوری شده توسط یک شرکت آلمانی است.
اما هنوز نام این شرکت همچون نام بانک های دخیل همچون یک راز سر به مهر است زیرا آنها می ترسند هدف خشم آمریکا قرار بگیرند. علاوه بر این، برخلاف مفهوم اولیه سیستم تهاتر، در ازای این محموله پزشکی، هیچ محموله ای از ایران به اروپا وارد نشده است و از این رو، مبلغ این معامله تنها از سوی اینستکس اعلام می گردد.
بیایید دقیق تر شویم؛ با توجه به فشار دیپلماتیک آمریکا و تهدیدهای این کشور، اینستکس از ابزاری کلیدی برای تاکید بر سیاست خارجی مستقل اروپا به شرکتی تبدیل شده است که یاری های بشردوستانه به ارزش کمتر از یک میلیون یورو را به ایران ارسال می نماید آن هم به طور نیمه مخفیانه؛ حالا از ژست مغرورانه اروپا چیزی باقی نمانده است..
در حال حاضر، به نظر سیاستگذاران سیاست خارجی آلمان دست به عصا راه می فرایند زیرا گزینه بهتری ندارند و علاوه بر این، این وحشت را داند که در صورت عبور از خط قرمز، هدف اقدامات تلافی جویانه قرار گیرند. آنها به این امید دل بسته اند که برنامه هسته ای ایران تا زمان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا محدود شده بماند؛ با این حال اگر ترامپ در سوم نوامبر بار دیگر انتخاب گردد؛ داستان وارد فاز دیگری می گردد؛ خطر متحد ماندن با آمریکا به خطر رها کردن آن، ارجحیت دارد.
منبع: اقتصادنیوز