آش شله پتله همدانی ، همدانی ها با این آش لقمه می گیرن!
به گزارش مجله تور مالزی، آش شِلِه پتله یا آش شل پتله، یک آش اصالتا همدانی است که در آن از ترکیب حبوبات، پتْله یا بلغور گندم پخته شده و سبزیجات تاره استفاده می گردد. پتله با بلغور گندم کمی فرق دارد ولی اگر پتله در دسترس ندارید، می توانید از همان بلغور گندم بهره ببرید. در آش شله پتله، استفاده از گوشت اختیاری است و هر دو مدل آش شله پتله با گوشت و بدون گوشت تهیه می گردد. در این مقاله از در ما طرز تهیه آش شله پتله همدانی بدون گوشت و با گوشت به عنوان پیش غذا یا و و نکات تهیه و خوشمزه شدن این آش را به شما آموزش خواهیم داد.
مواد لازم برای تهیه آش شله پتله با گوشت (برای 4 نفر)
مواد اولیه | اندازه مورد احتیاج |
گوشت گوسفندی | 200 گرم |
سبزی آش | 250 گرم |
سیب زمینی | 1 عدد بزرگ |
پیاز (برای پیاز داغ) | 2 عدد میانه |
بلغور گندم یا پتله | 1 لیوان فرانسوی دسته دار |
عدس | 1 لیوان فرانسوی دسته دار |
نعناع خشک | 2 قاشق غذاخوری |
نمک | 1 قاشق غذاخوری (یا کمتر) |
زردچوبه | 1 قاشق چای خوری |
فلفل سیاه | 1 یا 2 قاشق چای خوری |
فلفل قرمز | به مقدار دلخواه |
کشک | به اندازه دلخواه |
روغن سرخ کردنی | به اندازه کافی |
نان و ترشی | برای سرو آش پتله |
مدت زمان آماده سازی مواد اولیه: 1 ساعت
مدت زمان مورد احتیاج برای پخت آش پتله: 2 تا 3 ساعت
اندازه کالری آش پتله در 100 گرم: 124 کالری
مراحل طرز تهیه آش شله پتله
آش پتله یا آش شله پتله، یک آش مقوی و سیرنماینده است. برای تهیه آش پتله همدانی مراحل زیر را به ترتیب دنبال کنید.
مرحله اول: مواد اولیه را آماده کنید
ابتدا در یک دو کاسه جدا، بلغور گندم یا پتله و عدس را با اندازهی آب بخیسانید و کنار بگذارید. سبزی های آش شامل جعفری، گشنیز، تره، شوید و اسفناج (هر کدام به یک نسبت مساوی) را بشویید. بعد از اینکه سبزی ها آب خود را از دست دادند، آنها را خرد کنید. لازم نیست سبزی آش خیلی ریز و به مقدار سبزی قورمه خرد گردد.
در صورت تمایل می توانید سبزی منجمد آش، انواع حبوبات مثل عدس و بلغور گندم را به روش های و اینترنتی از فروشگاه های بخرید.
مرحله دوم: گوشت را با پیاز تفت دهید
برای پختن گوشت، یک پیاز را پوست بگیرید و به صورت نگینی ریز خرد کنید. یک قابلمه را روی حرارت بگذارید و پیاز و کمی روغن را در آن بریزید و تفت دهید تا پیازها سبک شوند. سپس گوشت را اضافه کنید. لازم نیست، گوشت ها را ریز خرد کنید.
برای خرید پیاز داغ آماده، گوشت گوسفندی و روغن سرخ کردنی می توانید از فروشگاه های به روش های حضوری و اینترنتی اقدام کنید.
مرحله سوم: گوشت را بپزید
رنگ گوشت که عوض شد، کمی زردچوبه و فلفل سیاه اضافه کنید. ادویه ها را با گوشت تفت دهید. سپس به مقدار 2 تا 3 لیوان آب جوش به گوشت اضافه کنید و اجازه دهید گوشت روی حرارت ملایم به مدت 1/5 تا 2 ساعت بپزد و نرم گردد.
انواع ادویه معطر غذا مثل زردچوبه و فلفل سیاه را می توانید از فروشگاه های به صورت اینترنتی و حضوری تهیه کنید.
مرحله چهارم: پیاز را تفت دهید
در حین پختن گوشت ها، آبی که عدس و بلغور گندم را در آن خیسانده اید، دور بریزید. یک پیاز دیگر را پوست بگیرید و نگینی خرد کنید. در یک قابلمه نسبتا بزرگ اندازهی روغن بریزید و روی حرارت بگذارید. روغن که داغ شد، پیاز را اضافه کنید و تفت دهید تا سبک گردد. سپس زردچوبه و فلفل سیاه را اضافه کنید.
مرحله پنجم: حبوبات و غلات را بپزید
در این مرحله، عدس ها را در قابلمه بریزید و اندازهی آب جوش اضافه کنید تا عدس ها نیم پز شوند. سپس بلغور یا پتله را اضافه کنید و اجازه دهید بلغور هم به مدت 15 تا 20 دقیقه بپزد. بعد نوبت به اضافه کردن سبزی آش است. همه مواد را هم بزنید تا یکدست گردد. یک سیب زمینی را پوست بگیرید و نگینی خرد کنید. سیب زمینی را هم در قابلمه بریزید و هم بزنید.
مرحله ششم: گوشت پخته را اضافه کنید
بعد از اینکه گوشت پخت، تکه های گوشت را از استخوان جدا کنید و گوشت را با گوشتکوب بکوبید یا با چنگال یا دست، ریش ریش کنید. گوشت را در قابلمه آش بریزید و هم بزنید. آب گوشت را هم در قابلمه بریزید.
اجازه دهید به مدت نیم ساعت، همه مواد آش بپزند. در 15 دقیقه پایانی پخت، نمک و در صورت دلخواه اندازهی پودر فلفل قرمز اضافه کنید.
مرحله هفتم: نعناع داغ را درست کنید
در اواخر پخت آش شل پتله، در یک تابه اندازهی روغن بریزید و روی حرارت بگذارید تا داغ گردد. برای ، نعناع خشک را در روغن بریزید و بلافاصله شعله را خاموش کنید تا با حرارت روغن، نعناع ها سرخ شوند ولی نسوزند. کمی نعناع را تفت دهید و کنار بگذارید.
شما می توانید انواع سبزی خشک معطر مثل نعناع خشک را به روش های حضوری و اینترنتی از فروشگاه های بخرید.
مرحله آخر: آش شله پتله را سرو کنید
بعد از اینکه آش شله پتله پخت و جا افتاد، آن را در کاسه های سرو بریزید و روی آنها را با نعناع داغ و کشک (یا پیاز داغ)، تزیین و به صورت گرم سرو کنید. همدانی ها آش شله پتله را معمولا با نان لواش خشک و ترشی میل می نمایند.
برای خرید نان، ترشی و کشک می توانید از فروشگاه های به روش های حضوری و اینترنتی اقدام کنید.
بیشتر بخوانید:
روش تهیه آش شله پتله ساده و بدون گوشت
برای درست کردن آش شله پتله ساده و بدون گوشت، کافی است گوشت گوسفندی را از دستور حذف کنید. در این روش، عدس و بلغور را جداگانه بپزید. سپس پیاز را با روغن تفت دهید و زردچوبه و فلفل را تفت دهید.
بعد عدس، بلغور گندم و سبزی آش را همراه با اندازهی آب یا عصاره گوشت یا مرغ، به قابلمه اضافه کنید. اجازه دهید همه مواد آش بپزند و جا بیفتند. در آخر نمک غذا را اضافه کنید و وقتی آش شله به غلظت کافی رسید، شعله را خاموش نموده و آن را با نعناع داغ، کشک و پیاز داغ تزیین و سرو کنید.
نکات مهم در طرز تهیه آش شل پتله
- آش شله پته معمولا کمی طعم تند و تیز دارد و اندازه فلفل قرمز را می توانید بنا به سلیقه خود تغییر دهید.
- استفاده از سیب زمینی در مواد آش پتله ساده، اختیاری است. سیب زمینی می تواند لعاب بیشتری به آش بدهد ولی می توانید از 1 قاشق چای خوری آرد گندم حل شده در آب هم بهره ببرید و در مراحل پایانی پخت آش، به آن اضافه کنید.
- بعضی افراد در آش شله پتله، لپه هم استفاده می نمایند که در این صورت باید به مقدار نصف لیوان فرانسوی لپه را از شب قبل بخیسانید و قبل از استفاده در آش، جداگانه بپزید و سپس در آش بریزید.
- در آخر پخت آش شل پتله، اگر کمی روغن حیوانی (طرز تهیه روغن حیوانی) روی آش بریزید و آن را هم بزنید تا با مواد آش مخلوط شده و به خورد آش برود، طعم آن را خوشمزه تر می نماید.
- به خاطر استفاده از بلغور یا پتله در آش شل پتله، احتمال ته گرفتن این آش بسیار بالا است. پس مدام این آش را هم بزنید و تا زمان پختن مواد، شعله را روی حالت ملایم تنظیم کنید تا آش نسوزد.
- آش پتله ترشی، همان آش پتله همدانی است که با ترشی هفت بیجار یا ترشی هفت لشکر همدانی یا ترشی لیته بادمجان سرو می گردد. بعضی افراد، در زمان سرو این آش، کمی از این ترشی ها را روی آش می ریزند و میل می نمایند.
- آش شله پتله یا پتله آشی همدان، جزو آش های بسیار مقوی و دارای فواید درمانی است. در خصوص خواص آش پتله می توان به یاری به هضم غذا، بالا بردن سیستم ایمنی بدن، بهبود عملکرد روده و مناسب برای برطرف یبوست، کاهش وزن و لاغری، تقویت استخوان ها، یاری به سلامت قلب و … اشاره نمود.
فوت و فن های خوشمزه شدن آش پتله همدان
سبزی آش پتله مخصوص همدان چیست؟
در آش شل پتله از سبزی آش شامل تره، جعفری، گشنیز، شوید و اسفناج استفاده می گردد که نسبت هر کدام از این سبزی ها مساوی است. بعلاوه می توانید به جای آش مخصوص سبزی، از تره تازه خرد شده بهره ببرید.
روش سرو سنتی آش شله پتله چیست؟
به صورت سنتی آش شله پتی به 2 روش سرو می گردد:
- آش شله را در یک کاسه می ریزند و روی آن تکه هایی از ترشی بادمجان، هفت بیجار یا هفت لشکر ریخته می گردد. سپس یک نان لواش را روی کاسه آش می انداختند و با لقمه کردن نان، آش را سرو می کردند.
- نان لواش را کف بشقاب می انداختند و آش را روی نان می ریختند. سپس اندازهی ترشی روی آش اضافه می کردند. یک نان دیگر هم روی آش می انداختند. با دست نان را لقمه و با غذا سرو می کردند.
فرق پتله با بلغور گندم چیست؟
پتله به گندمی گفته می گردد که جوشانده و آبکش می گردد. این گندم را بعد از پختن و جوشاندن، در دمای محیط خشک و سپس آسیاب می نمایند تا هر دانه گندم به 2 تا 3 قسمت خرد گردد. پتله بعد از پختن، چندان حجیم نمی گردد چون یک بار پخته و حجم گرفته است. بلغور گندم گندمی است که بدون پختن، خرد می گردد و بعد از پختن، کمی حجم می گیرد.
منبع: افق کوروش